Generatieve AI in de opleiding Sociaal Werk
Binnen onze hogeschool werd gekozen om generatieve AI verantwoord te gebruiken in plaats van het te verbieden. Wanneer studenten afstuderen, komen ze immers terecht in een wereld waarin deze tools ook gebruikt worden.
Het beleidskader van UCLL bestaat uit 3 delen: algemene uitgangspunten, uitgangspunten voor de student en uitgangspunten voor de docent. Je kan dit kader nalezen op Intranet via onderstaande link.
Het beleidskader van de hogeschool werd binnen de opleiding Sociaal werk geconcretiseerd. We willen inzetten op het verantwoord, kritisch, transparant, doordacht en begeleid gebruik van generatieve AI. Op deze manier willen we studenten voorbereiden op een samenleving waarin AI zijn intrede heeft genomen en de nood aan het correct, duurzaam en kritisch gebruik van dergelijke tools steeds groter wordt.
We kiezen daarom voor een kader waarin we het gebruik van (generatieve) AI richting geven via enkele rollen (zie verder). In het definiëren van de verschillende rollen kozen we bewust voor de benaming “Partner” om te kaderen dat AI niet op zich staat en functioneert, maar steeds met jou in een tandem werkt. We beperken ons tot 5 rollen voor zowel studenten als docenten om het behapbaar te houden. De rollen werden zodanig gedefinieerd dat deze ook na de opleiding kunnen fungeren als een kader om GenAI kritisch en doelgericht te gebruiken.
In de opleiding zetten we in op volgende doelstellingen:
- Studenten moeten een goed begrip ontwikkelen van wat GenAI is en hoe het kan worden ingezet.
- Studenten moeten kritisch kunnen nadenken over de mogelijkheden en beperkingen van GenAI.
- Studenten moeten leren hoe ze GenAI praktisch kunnen toepassen binnen de vijf rollen.
- Studenten moeten creatief aan de slag kunnen gaan met GenAI in sociaal werk contexten
De 5 partnerrollen van GenAI
De 5 partnerrollen van GenAI voor studenten en docenten
Door de rollen te integreren in verschillende vakken kunnen studenten leren om GenAI als een waardevolle partner te zien in hun professionele ontwikkeling en toekomstige beroepspraktijk. We kozen daarom ook voor rollen die in de verdere loopbaan van studenten nog steeds relevant kunnen zijn om het gebruik van GenAI richting te geven.
GenAI als jouw communicatiepartner
Communicatiepartner voor studenten
Deze partner helpt studenten bij het ontwikkelen van hun schriftelijk (op termijn mogelijks ook mondelinge) communicatieve vaardigheden en biedt ondersteuning bij het opstellen van duidelijke en overtuigende boodschappen.
Enkele voorbeelden van toepassingen:
- Verbeteren van teksten
- Schrijfstijl aanpassen aan een doelpubliek
- Feedback geven op geschreven stukken (grammatica, spelling, zinsconstructie, etc.)
- Inspiratie bieden
- Oefenen van bijvoorbeeld chat (rollenspel)
- ...
Communicatiepartner voor docenten
Deze partner helpt docenten bij het opstellen van duidelijke en overtuigende boodschappen.
Enkele voorbeelden van toepassingen:
- Verbeteren van teksten
- Schrijfstijl aanpassen aan een doelpubliek
- Feedback geven op geschreven stukken (grammatica, zinsconstructie, aanduiden van vakjargon, etc.)
- Inspiratie bieden
- ...
GenAI als jouw brainstormpartner
Brainstormpartner voor studenten
De brainstormpartner biedt creatieve impulsen, fungeert als een klankbord om ideeën bij af te toetsen en ondersteunt bij het ontwikkelen van innovatieve ideeën en oplossingen voor complexe problemen.
Enkele voorbeelden van toepassingen:
- Klankbord voor ideeën
- Inspiratiebron
- Hulpmiddel bij de uitwerking van ideeën (vb. afbeelding maken)
- Feedback geven op ideeën of oplossingen
- ...
Brainstormpartner voor docenten
De brainstormpartner biedt creatieve impulsen, fungeert als een klankbord om ideeën bij af te toetsen en ondersteunt bij het ontwikkelen van innovatieve ideeën en oplossingen voor complexe problemen.
Enkele voorbeelden van toepassingen:
- Inspiratie bij opmaak van rubrics (= evaluatieinstrument)
- Als (mede-) ontwikkelaar van een OPO door inspiratie te bieden bij: het ontwikkelen van cases; het formuleren van examenvragen (MC), opdrachten, discussies, etc.; nieuwe werkvormen; Simulatiemogelijkheden
- Klankbord voor ideeën
- Hulpmiddel bij de uitwerking van ideeën (vb. afbeelding maken)
- Feedback geven op ideeën of oplossingen
- ...
GenAI als jouw onderzoekspartner
Onderzoekspartner voor studenten
Deze partner ondersteunt studenten bij het uitvoeren van onderzoek door het bieden van ondersteuning bij de analyse en interpretatie van gegevens en het helpen vinden van relevante informatiebronnen.
Enkele voorbeelden van toepassingen:
- Hulpmiddel bij de analyse en interpretatie van bepaalde data
- Feedback geven op een gekozen onderzoeksmethode, interviewleidraad, etc.
- Hulpmiddel bij bronnenonderzoek
- Transcriptie van interviews en andere.
- ...
Onderzoekspartner voor docenten
Deze partner ondersteunt docenten bij het uitvoeren van onderzoek door het bieden van ondersteuning bij de analyse en interpretatie van gegevens en het helpen vinden van relevante informatiebronnen bij de ontwikkeling van je studiemateriaal.
Enkele voorbeelden van toepassingen:
- Hulp bij de realisatie van onderzoeksgebaseerd studiemateriaal
- Hulpmiddel bij de analyse en interpretatie van bepaalde data/gegevens
- Transcriptie van interviews en andere… (bij eigen onderzoeken)
- ...
GenAI als jouw reflectiepartner
Reflectiepartner voor studenten
Als reflectiepartner stimuleert GenAI studenten om kritisch na te denken over hun eigen handelen en beslissingen en kan hulpmiddelen bieden voor zelfevaluatie en persoonlijke groei.
Enkele voorbeelden van toepassingen:
- Stimuleren van reflectie via kritische vragen
- Gesprekspartner voor meer diepgang
- Inspiratie bieden
- ...
Reflectiepartner voor docenten
Als reflectiepartner stimuleert GenAI docenten om kritisch na te denken over hun eigen handelen en beslissingen en kan hulpmiddelen bieden voor zelfevaluatie en persoonlijke groei.
Enkele voorbeelden van toepassingen:
- Stimuleren van reflectie via kritische vragen over vb. lessen, evaluatie, bepaalde cases, etc.
- Gesprekspartner voor meer diepgang in een thema/topic (vb. vragen stellen bij de aanpak van jouw OPO)
- ...
GenAI als jouw studie/ontwikkelpartner
Studiepartner voor studenten
Als studiepartner biedt GenAI gepersonaliseerde leermaterialen, kan deze helpen door tips te geven bij het organiseren en plannen van je studie en biedt het ondersteuning bij het leren en studeren.
Enkele voorbeelden van toepassingen:
- Tips geven om bepaalde leerstof te studeren (vb. ezelsbruggetjes).
- Hulpmiddel bij het maken van een planning
- Zelftesten of oefeningen maken om leerstof.
- Andere/extra uitleg voor bepaalde leerinhouden (vb. voorbeelden genereren)
- Socratische methode (diepgang brengen)
- Genereren van oefenvragen
- ...
Ontwikkelpartner voor docenten
Als ontwikkelpartner biedt GenAI je handvaten en inspiratie om je te helpen bij planmatig werk en biedt het ondersteuning bij het leren en ontwikkelen.
Enkele voorbeelden van toepassingen:
- Hulpmiddel en inspiratie bij het opmaken van planningen (vb. analyse van of aanzet voor een weekplanning volgens jouw aandachtspunten)
- Hulpmiddel bij het aanbrengen van structuur (vb. herstructureren van een verslag)
- Inspiratie bieden voor professionalisering
- Aanreiken van handleidingen op maat
- Inspiratie bieden voor nieuwe mogelijkheden (vb. technische vragen met handleiding, eerste verkenning van andere onderwerpen/thema’s/vakdomeinen, …)
- ...